Ergernissen – aanspreken of verdragen?
In het ideeAteljee
Tijdens het ideeAteljee hebben we een workshop gehouden over hoe om te gaan met ergernissen: blijf je ze verdragen of spreek je de ander erop aan? Hieronder een samenvatting van de inzichten en ervaringen die gedeeld zijn.
Waarom aanspreken belangrijk kan zijn
Ergernissen kunnen zich opstapelen en schadelijk zijn voor zowel jezelf als de relatie. Veel deelnemers deelden dat het aanspreken van gedrag niet alleen bevrijdend kan werken, maar ook helpt om fout gedrag niet in stand te houden. Echter, de intentie achter het aanspreken is belangrijk. Het moet gericht zijn op wederzijds begrip en groei, niet op afreageren.
Een deelnemer merkte op:
"Aanspreken is goed, maar het is aan de persoon wat die ermee doet. Als je verwachtingen hebt en de ander verandert niet, kun je teleurgesteld raken. Dat versterkt de irritatie."
Wanneer is verdragen beter?
Soms is het beter om een ergernis te verdragen, vooral als het gedrag van de ander moeilijk te veranderen is of als de relatie zwaarder weegt dan de irritatie. Bijvoorbeeld bij een ouder die al jaren niet goed luistert, kan het een oefening zijn om de situatie te accepteren.
Een deelnemer reflecteerde:
"Als ik me pas kan ontspannen als de ander verandert, is dat niet goed. Het is ook een oefening om het te laten."
Een andere deelnemer voegde toe dat verdragen soms betekent dat je werkt aan je eigen vermogen om flexibel te zijn, zonder dat dit gelijk staat aan goedkeuring van het gedrag.
De balans vinden: corrigeren of incasseren
De groep besprak dat het vinden van balans tussen corrigeren en incasseren essentieel is. Hierbij spelen meerdere factoren een rol:
- De relatie: Heeft de ander baat bij de feedback? Bijvoorbeeld, iemand aanspreken kan waardevol zijn als het ook anderen stoort.
- Je intentie: Spreek je vanuit een wens om de ander te helpen, of ben je je eigen frustraties aan het afreageren?
- Je eigen grenzen: Hoeveel kun en wil je verdragen zonder dat het ten koste gaat van je welzijn?
Een deelnemer vatte dit mooi samen:
"Je moet jezelf niet schaden, maar ook de ander niet. Dat vraagt om goede communicatie en een balans tussen jouw belang en dat van de ander."
Ergernissen en hyperfocus
Interessant was de observatie dat ergernissen vaak versterkt worden door hyperfocus. Een klein gedrag, zoals smakken, kan groot lijken omdat je er voortdurend aandacht aan besteedt. Dit proces werd omschreven als "wrijven in een vlek": hoe meer je erop let, hoe irritanter het wordt.
Een deelnemer stelde:
"Het is belangrijk om te onderzoeken waarom iets je stoort. Heb je er echt last van, of is het je eigen irritatie? Als het je geen pijn doet, kun je het misschien laten."
De wijsheid van tegenstellingen
De discussie bracht veel nuances naar voren. Het aanspreken van ergernissen vraagt moed, maar soms is het net zo moedig om stil te zijn en de situatie te accepteren. Er werd ook benadrukt dat polarisatie waardevol kan zijn: het maakt standpunten duidelijk. Tegelijkertijd moet je voorkomen dat ergernissen uitmonden in passieve agressie of het behoud van vrede een constante energievreter wordt.
Conclusie
De groep kwam tot de conclusie dat het omgaan met ergernissen draait om balans, intentie en wederzijds respect. Verdragen is een deugd, maar mag geen excuus worden om jezelf weg te cijferen. Aanspreken kan belangrijk zijn, maar alleen als het de ander helpt groeien en de relatie versterkt. Een deelnemer formuleerde het mooi:
"Je moet je grenzen durven aangeven, maar ook leren incasseren. Beide kanten horen bij het vinden van harmonie in jezelf en met anderen."