Rust vind je van binnen

Ruben (43) kreeg In de zomer van 2015 last van angsten en spanningen, zodat hij niet meer goed kon functioneren. Na een aantal opnames, verschillende diagnoses en medicatie die niet aansloeg, verloor hij tijdelijk zijn hoop op herstel. Door de juiste therapie en het vinden van zijn eigen weg, zag hij toch weer mogelijkheden.

Voorheen was ik de hele dag in paniek, angstig en verkrampt. Ik deed zoveel mogelijk om me af te leiden van die drukte, om maar niet continu in die chaos te hoeven zitten. Door weer een nieuwe opleiding te doen, een nieuwe relatie te beginnen, nieuwe woonplekken te zoeken. Ik vluchtte altijd in de toekomst, daar was het altijd beter. Als ik op die nieuwe woonplek was of in die nieuwe relatie, dan zou ik niet meer in paniek zijn, dan zou ik rust voelen. Maar de afleiding werkte eigenlijk alleen om de tijd wat makkelijker door te komen; ze bood geen echt medicijn tegen de geestelijke pijn.

Totdat ik op een gegeven moment niet meer kon vluchten. Ik woonde net samen met mijn vriendin en haar zoontje die ik toen amper vier maanden kende. Ik had samen met haar een huis gekocht en was daarvoor verhuisd vanuit mijn vertrouwde woning in Amersfoort naar Amsterdam-Noord. Ik kende daar niemand. Bovendien was ik ook al een tijdje ziek van mijn werk, ik was overspannen. Alles kwam tegelijk. Ik kon niet meer functioneren, had geen concentratie meer en had huilbuien op mijn werk.

Keerpunt

Een psychiater schreef me oxazepam voor. Daar slikte ik veel van in korte tijd. Daarna kwam ik bij een GGZ-instelling, waar ik nog meer medicatie kreeg en werd gediagnosticeerd met een bipolaire stoornis. Maar de klachten werden alleen maar erger. Ik ben drie keer opgenomen en kreeg nog meer diagnoses en pillen. Bij de derde opname was ik twee jaar verder en daar had ik eindelijk een psychiater die zei dat de eerdere diagnoses niet klopten.

Volgens haar had ik een dissociatieve stoornis. Het was noodzakelijk de medicatie af te bouwen. Deze nieuwe diagnose wilde ik eerst niet accepteren. Maar uiteindelijk zag ik dat deze wel het meest passend was voor dat moment. De psychotherapeute die mij vervolgens werd toegewezen, was heel goed. Dat was een belangrijk keerpunt. Ik ben van drie van de vijf soorten medicijnen afgeraakt. Twee soorten medicijnen heb ik momenteel nog wel nodig.

Geruststelling en hoop

Ik ben gaan zien dat er angst lag onder al mijn paniek. Mijn therapeut was geruststellend in de mogelijkheden om mezelf verder te ontwikkelen. Dat was heel belangrijk, die geruststelling. Dat had ik heel erg nodig. Ik leerde dat ik dat mezelf ook te geven had. Het belangrijkste was wel dat ik hierdoor weer hoop kreeg. Aanvankelijk vestigde ik mijn hoop op zaken buiten mij. Maar die hoop was weggevallen. Mijn therapeute gaf me die terug. Niet door het buiten mij te zoeken, maar in mezelf.

Ik kreeg inzicht in mijn psychische stoornis. De oorzaken daarvan lagen voor een belangrijk deel in mijn jeugd. De diagnose bleek een belangrijk houvast. Het idee hoe ik deed en waar het vandaan kwam hielp. De herhaling van de psycho-educatie was ook belangrijk. Het geruststellen lukte namelijk eerst nog niet, het beklijfde niet. Door de herhaling bleef het op gegeven moment hangen.

Lijden hoort erbij

Ik ben nu twee jaar verder. Ik wilde aanvankelijk meteen verlost worden. Ik wist eigenlijk wel dat er geen quick fix was, maar het gevoel van machteloosheid en lijden was verschrikkelijk. Ik ervaar nu veel meer ruimte in mezelf en minder chaos. Ik aanvaard nu makkelijker de complexiteit van het leven, het lijden, het hoort er ook bij. Sinds deze zomer kan ik weer mediteren. Daarvoor maakte het mediteren de onrust en chaos in mij alleen nog maar erger. Hierdoor kwam er een proces op gang waarbij ik meer ruimte ervaar en niet meer altijd gevangen zit in mijn geest.

De psyche is zoals die is, die is niet per se maakbaar. Het probleem lag o.a. in het controle willen houden over die geest en daar heb ik héél hard mijn best voor gedaan. Zo was ik een groot deel van de tijd bezig om maar plannetjes te maken, om de tijd door te komen. Nu beperk ik het lijden door te mediteren en mijn aandacht te verleggen naar mijn lichaam, ademhaling of geluiden buiten mij. Er ontstaat wat compassie, wanneer ik in mijzelf op zoek ga naar vriendelijkheid, zachtheid; wanneer ik contact probeer te maken met mijn hart.

Kun je jezelf veranderen?

Als je zorgt voor je lichaam, je gevoel en je denken dan gaat het veranderen vanzelf. Door die zelfzorg verander je als mens. Je krijgt meer compassie, je wordt rustiger en doet minder schade aan jezelf en anderen. Wanneer ik bijvoorbeeld tijdens een ruzie met mijn partner eerst mijn geest tot rust laat komen en dan pas weer in contact treed met haar, zullen we een prettiger en beter gesprek hebben.

Ik zit nu op het pad van het boeddhisme. Dat geeft me veel hoop. Vooral de vier edele waarheden: er is lijden, het lijden heeft een oorzaak, de oorzaak van lijden kan gekend worden en het achtvoudige pad is een manier om jezelf innerlijk vrijer te maken. Dit pad ontstijgt het denken in diagnoses en andere concepten. De kern van het boeddhisme is in die zin heel universeel. Het werkt namelijk verbindend, wanneer ik kan zien dat de kern van jouw lijden mijn lijden is en andersom. Bijvoorbeeld omdat we beiden met verlies te maken hebben gehad in ons leven.

Welke dingen heb je geprobeerd te veranderen in jezelf?

Ik heb ontzettend veel proberen te veranderen aan mijzelf en die neiging heb ik nog steeds. Maar zo ontstaat er steeds opnieuw lijden, omdat het ego nooit tevreden is. Dat wil altijd meer, beter, gezonder, sterker, anders dan het nu is. Ik had alle therapieën, trainingen en boeken niet willen missen, maar ze hebben me niet bij de kern van het probleem gebracht. Ze brachten wel bijzondere en mooie ervaringen, zoals het kunnen voelen van een vorm van universele liefde tijdens een meerdaagse tantratraining.

Door mijn eigen ervaringen met psychische problemen de afgelopen jaren snap ik nu ook veel beter hoe mensen tot zelfmoord kunnen komen. Soms versmalt je denken zo dat er nog maar één uitweg lijkt. Ik heb zelf ervaren hoe machteloos, radeloos en eenzaam ik mij voelde in die periodes.

Wat heb je geleerd uit dit alles?

Je kunt je lijden verlichten door beter voor je eigen psyche te zorgen. En misschien is dat geen weg van 'jezelf veranderen' maar eerder een weg van jezelf beter leren kennen en dan vanuit 'goede zorg voor jezelf' zo vriendelijk als mogelijk voor jezelf te zijn. Ik heb geleerd dat ik in essentie innerlijke vrijheid nooit buiten mijzelf zal vinden. Ik word niet vrij van weer een nieuwe yogacursus, een nieuwe baan of een verhuizing naar de mooiste plek op aarde. Ik word wel steeds gelukkiger wanneer ik in mijn eigen tempo mijn pad naar zelfonderzoek en zelfrealisatie vervolg. En steeds weer naar binnen keer om te zien en te aanvaarden wat zich in mij aan dient. Minder verzet, minder strijd, meer vrede en meer acceptatie. Zoiets.

tags: 

Lees verder:

tags: